Er wordt in de maatschappij van alles geprobeerd om er voor te zorgen dat mensen minder of juist gaan stoppen met roken. Denk hierbij aan campagnes waar artsen van ziekenhuizen de straat op gaan om alvast hun visitekaartje af te geven voor het geval de mensen die ze spreken ziek worden door roken (echt gebeurd). Anderzijds kennen we natuurlijk allemaal de plaatjes op de pakjes sigaretten die ons bewust zouden moeten maken van de risico’s. In onze ogen heeft deze aanpak een averechts effect aangezien rokers doorgaans zelf wel weten dat het ongezond is. We zijn daarom van mening dat we geen angst in moeten zetten om het ‘gewenste resultaat’ te behalen. We dienen te sturen op duurzame gedragsverandering en het doorbreken van gewoontes. Dat klinkt natuurlijk heel leuk, maar hoe gaan we dit realiseren?
Motivatie en gewoontes
Gedurende de dag krijgen we enorm veel impulsen binnen. Deze impulsen leiden doorgaans tot een keuze. Aan de ene kant om iets wel te gaan doen, wellicht omdat het lekker is of omdat je het verdiend hebt. Maar in zo’n geval spreken we van een beloning. Aan de andere kant hebben we natuurlijk de keuze om iets niet te doen. Zolang we dit gedrag maar vaak genoeg herhalen wordt het vanzelf een gewoonte.
Echter wordt deze keuze beïnvloed door een aantal zaken. We hebben het hier over beweegarmoede, slaapschuld, stress en multitasken. Even ‘zwart – wit’ gedacht. Stel deze factoren zijn in geen enkele mate aanwezig. Heeft dit een positief effect op de keuzes en beslissingen die we maken? Het zorgt er namelijk voor dat we nog in staat zijn om een ‘weloverwogen’ keuze te maken. Indien dit niet het geval was zullen we direct neigen naar de beloning of gewoonte.
Laten we eens wat dieper ingaan op de gewoonte. Want wat verstaan we onder een gewoonte? Een gewoonte is iets wat weinig denkwerk vereist, wekt vaak weinig tot geen emotie op en wordt doorgaans niet eens opgemerkt. Voor velen zal het omdoen van de autogordel en tandenpoetsen voor het naar bed gaan een (sterke) gewoonte zijn. Vijfennegentig procent van ons gedrag wordt onbewust uitgevoerd en dat maakt het aan de ene kant natuurlijk heel handig. Maar het ombuigen van (onbewust) gedrag is vaak een lastig verhaal. Het vergt namelijk bewustwording.
Praktische tip:
Het grootste gros van de rokers rookt ‘kant en klare’ sigaretten. Zowel rokers als niet rokers weten vaak wel hoe de sigaretten in het pakje zitten. Het filter (mondstuk) wijst altijd naar boven zodat je de sigaret direct tussen je lippen kan zetten. We zijn tot nu toe op geen enkele wijze bewust geworden van onze handeling. Maar laten we het eens letterlijk omdraaien. Mogelijk kan het je helpen om na de aanschaf van een nieuw pakje alle sigaretten andersom in het pakje te stoppen. Dit houdt in dat het filter(mondstuk) nu naar beneden wijst. Zodra je nu een sigaret wilt opsteken word je bewust gemaakt van je handeling. Nu is het alleen nog zaak om een klein deel van je wilskracht in te zetten en mogelijk afleiding te zoeken waar nodig.
Begrijp dat het een vrij eenvoudige tip is en dat het wellicht meer aandacht vraagt om het passend voor jou te maken. Benieuwd naar hoe dit in zijn werk gaat? Maak dan eens een afspraak met een van onze vitaliteitstherapeuten.
Robin Sijbom is vitaliteitscoach bij MoVital. De opleiding tot vitaliteitscoach volgde hij bij Chivo kennisinstituut en deed daarnaast veel kennis en ervaring op bij MoVital onder leiding van vitaliteitstherapeut Peter Hagel. Onder het motto: Het is geen kwestie van positief denken, het is een kwestie van positief voelen helpt Robin graag mensen om meer uit hun leven te halen en de beste versie van zichzelf te worden.
